آیا ماینینگ در ایران قانونی است؟ بررسی کامل قوانین ماینر ها ۱۴۰4

صنعت استخراج رمز ارزها در ایران، طی سال‌های اخیر به موضوعی داغ و بحث‌برانگیز تبدیل شده است. از یک سو، افزایش قیمت بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال، افراد زیادی را به سرمایه‌گذاری در این حوزه جذب کرده و از سوی دیگر، مصرف بالای برق و فشار بر زیرساخت‌های انرژی کشور، حساسیت‌های زیادی را نسبت به این صنعت ایجاد کرده است.
براساس آنچه در قوانین کشور آمده، ماینینگ در ایران نه‌تنها فعالیتی ممنوع نیست، بلکه به‌عنوان یک صنعت رسمی شناخته شده است؛ هرچند فعالیت در این زمینه تنها در صورت رعایت قوانین ماینر در ایران و با دریافت مجوزهای قانونی امکان‌پذیر است. قوانین استخراج بیت کوین در ایران و به‌طور کلی قوانین استخراج رمز ارز در ایران، شرایط مشخصی را برای فعالان این حوزه تعیین کرده‌اند؛ از نحوه ثبت دستگاه‌ها گرفته تا تعرفه‌های برق و مجازات‌های سنگین برای متخلفان.
در این مقاله، قصد داریم به‌صورت جامع بررسی کنیم که آیا ماینینگ در ایران قانونی است یا خیر، چه الزامات قانونی و هزینه‌هایی برای آن وجود دارد، و آینده این صنعت در کشور به کدام سو می‌رود. اگر شما هم به فکر ورود به صنعت استخراج رمزارز هستید یا تنها کنجکاوید بدانید پشت‌پرده این صنعت چه خبر است، با ما همراه باشید.

قوانین و مقررات استخراج رمز ارز در ایران

ماینینگ در ایران در موقعیتی پیچیده میان قانونی بودن و محدودیت قرار دارد. دولت ایران این فعالیت را به‌عنوان یک صنعت پذیرفته است، اما با قوانین و الزامات سختگیرانه‌ای همراه کرده که مسیر قانونی شدن آن را برای فعالان این حوزه چندان ساده نمی‌کند.

قانونی بودن ماینینگ؛ اما مشروط

ماینینگ در ایران به‌طور رسمی ممنوع نیست و دولت آن را به‌عنوان بخشی از اقتصاد دیجیتال به رسمیت شناخته است. با این حال، این قانونی بودن مشروط است. هرگونه استخراج رمزارز در ایران فقط زمانی قانونی است که فرد یا شرکت، مجوز رسمی از وزارت صنعت، معدن و تجارت دریافت کند. این مجوز نشان می‌دهد که استخراج‌کننده باید تمام الزامات فنی، ایمنی و مالی را رعایت کند و نمی‌تواند به‌صورت مستقل یا پنهانی فعالیت داشته باشد.

بیشتر بخوانید: چگونه درآمد دلاری داشته باشیم؟

تمرکز قوانین بر مصرف انرژی و شفافیت مالی

یکی از دلایل وضع مقررات سختگیرانه برای استخراج رمزارز در ایران، مصرف بسیار بالای برق توسط دستگاه‌های ماینر است. دولت نگران است که استفاده بی‌رویه از برق یارانه‌ای یا خانگی، فشار شدیدی به شبکه برق کشور وارد کند، به‌ویژه در ماه‌های گرم سال.

علاوه‌بر این، قوانین بر شفاف‌سازی درآمدهای ناشی از استخراج تأکید دارند. فعالان این حوزه باید درآمد خود را رسماً اعلام کنند و در بسیاری موارد مشمول مالیات می‌شوند. این موضوع، بخشی از تلاش دولت برای جلوگیری از پول‌شویی و تأمین مالی فعالیت‌های غیرقانونی از طریق رمزارزها است.

پیامدهای فعالیت غیرقانونی در حوزه ماینینگ

بدون دریافت مجوز، هر فعالیت استخراجی در ایران غیرقانونی محسوب می‌شود و عواقب سنگینی دارد. طبق قوانین ماینر در ایران و قوانین استخراج بیت کوین در ایران، در صورت استفاده از برق یارانه‌ای، قاچاق دستگاه‌های ماینر یا فعالیت پنهانی، مأموران وزارت نیرو و سایر مراجع قانونی می‌توانند تجهیزات را توقیف کنند.

همچنین برای این‌گونه تخلفات، علاوه‌بر ضبط تجهیزات، جریمه‌های مالی سنگین در نظر گرفته شده و حتی در برخی موارد، پیگرد قضایی و مجازات زندان هم اعمال می‌شود. این شدت برخوردها نشان می‌دهد که دولت ایران قصد دارد با هرگونه استخراج غیرقانونی، قاطعانه برخورد کند تا تأثیرات منفی این صنعت بر اقتصاد و زیرساخت‌های کشور را کاهش دهد.

شرایط دریافت مجوز برای استخراج بیت‌کوین در ایران

دریافت مجوز برای استخراج رمزارز در ایران، مهم‌ترین گام قانونی برای فعالیت در این حوزه است. دولت ایران ماینینگ را به‌عنوان یک صنعت رسمی پذیرفته، اما مقررات سختگیرانه‌ای را برای دریافت مجوز تعیین کرده است. قوانین استخراج بیت کوین در ایران دقیقاً مشخص می‌کند که بدون این مجوز، هیچ فعالیتی در این حوزه قانونی محسوب نمی‌شود.

ثبت‌نام در سامانه وزارت صمت؛ اولین گام قانونی

اولین گام برای دریافت مجوز استخراج بیت‌کوین، ثبت‌نام در سامانه وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) است. هر فرد حقیقی یا حقوقی باید اطلاعات کامل خود را در این سامانه ثبت کند و مدارکی را ارائه دهد که نشان دهد محل مورد نظر برای ماینینگ، استانداردهای ایمنی و تأمین برق لازم را داراست.

محل استخراج باید از نظر زیرساخت برق و تجهیزات ایمنی، شرایط مناسبی داشته باشد. حتی نوع دستگاه‌های ماینر و ظرفیت مصرف برق آن‌ها باید مشخص و به دولت اعلام شود. تنها دستگاه‌هایی که از مبادی قانونی وارد کشور شده‌اند و عوارض گمرکی آن‌ها پرداخت شده، اجازه استفاده در فرآیند ماینینگ را دارند.

ضرورت ثبت دستگاه‌ها در سامانه جامع تجارت

از دیگر الزامات مهم برای دریافت مجوز، ثبت دستگاه‌های ماینر در سامانه جامع تجارت است. طبق قوانین ماینر در ایران، همه دستگاه‌های استخراج، چه آن‌هایی که به‌طور قانونی وارد کشور شده‌اند و چه دستگاه‌هایی که پیش از وضع قوانین فعلی به‌صورت قاچاق وارد شده بودند، باید ثبت شوند و شناسه یکتای قانونی دریافت کنند.

این موضوع کمک می‌کند دولت بتواند بر تعداد دستگاه‌های فعال، میزان مصرف برق و محل استفاده آن‌ها نظارت داشته باشد. دولت با این روش تلاش دارد جلوی استخراج غیرقانونی و استفاده از برق یارانه‌ای یا خانگی برای ماینینگ را بگیرد.

جرایم و مجازات‌ های ماینینگ غیرقانونی در ایران

ماینینگ در ایران در صورتی که بدون مجوز انجام شود یا از برق یارانه‌ای و غیرقانونی استفاده کند، جرم محسوب می‌شود و تبعات سنگینی دارد. قوانین ماینر در ایران و قوانین استخراج بیت کوین در ایران تصریح می‌کنند که دولت به‌شدت با استخراج غیرقانونی برخورد می‌کند، زیرا این فعالیت می‌تواند هم به اقتصاد و هم به زیرساخت‌های انرژی کشور آسیب جدی وارد کند.

1- توقیف تجهیزات و ضبط دستگاه‌ها

یکی از اولین اقداماتی که در صورت کشف ماینینگ غیرقانونی انجام می‌شود، توقیف دستگاه‌های ماینر است. مأمورین اداره برق و دیگر نهادهای نظارتی، از طریق رصد الگوی مصرف برق، به‌راحتی می‌توانند ماینرهای متخلف را شناسایی کنند. به‌ویژه زمانی که مصرف برق ناگهانی و شدید افزایش پیدا کند، این موضوع یک علامت هشدار برای دستگاه‌های نظارتی است. طبق قوانین، تجهیزات توقیف‌شده ممکن است مصادره شده یا به مزایده گذاشته شود.

2- جریمه‌های مالی سنگین و قطع برق

علاوه‌بر توقیف تجهیزات، افرادی که به‌صورت غیرقانونی اقدام به استخراج رمزارز می‌کنند، با جریمه‌های سنگین مالی مواجه می‌شوند. میزان جریمه بسته به مقدار خسارتی که به زیرساخت‌های برق یا اموال عمومی وارد شده، متفاوت است. در مواردی که استفاده از برق خانگی یا یارانه‌ای برای استخراج محرز شود، فرد متخلف علاوه‌بر جریمه، باید هزینه برق مصرفی را با تعرفه صادراتی تسویه کند که بسیار بالاتر از تعرفه‌های معمول است. حتی در بسیاری از موارد، برق محل فعالیت متخلف نیز قطع می‌شود.

3- پیگرد قضایی و احکام حبس

پیگرد قضایی یکی دیگر از تبعات جدی ماینینگ غیرقانونی است. طبق منابع، اگر استخراج غیرقانونی باعث آسیب جدی به زیرساخت‌های برق یا اموال عمومی شود، فرد خاطی ممکن است با احکام سنگین قضایی از جمله حبس مواجه شود. در برخی موارد، مجازات حبس از ۳ تا ۱۰ سال برای آسیب به اموال عمومی در نظر گرفته شده است. همچنین اگر فعالیت ماینینگ آسیب زیست‌محیطی وارد کند، مجازات تا یک سال زندان نیز امکان‌پذیر است.
این احکام گاهی غیرقابل جایگزینی با جریمه نقدی هستند و نشان می‌دهد که دستگاه قضایی ایران در برخورد با استخراج غیرمجاز، رویکردی کاملاً جدی و سختگیرانه دارد.

4- انتقال درآمدها به خارج از کشور

برخی فعالان ماینینگ غیرقانونی، برای پنهان کردن درآمدهای خود یا فرار از نظارت‌های مالیاتی، درآمدهای حاصل از استخراج را به خارج از کشور منتقل می‌کنند. در برخی موارد، این درآمدها از طریق مسیرهایی مانند انتقال پول به کانادا جابه‌جا می‌شود. هرچند این روش‌ها ممکن است در کوتاه‌مدت کارآمد به‌نظر برسند، اما در صورت کشف، می‌تواند عواقب بسیار سنگینی در قالب اتهامات پول‌شویی یا دور زدن تحریم‌ها به‌همراه داشته باشد.

روش‌های تأمین برق برای ماینینگ قانونی

یکی از حساس‌ترین بخش‌های قوانین استخراج رمز ارز در ایران، مربوط به تأمین برق است. ماینرها می‌توانند از دو روش برای تأمین انرژی خود استفاده کنند:

• برق صادراتی
  
• دولت ایران تعرفه برق ماینینگ را به‌صورت صادراتی محاسبه می‌کند. این یعنی هزینه برق برای ماینرها معادل هزینه‌ای است که کشورهای خارجی برای خرید برق از ایران می‌پردازند. این تعرفه بسیار بالاتر از برق خانگی یا صنعتی است و در برخی موارد باعث می‌شود استخراج رمزارز از نظر اقتصادی به‌صرفه نباشد. علاوه‌براین، در ساعات اوج مصرف، ماینرها ملزم به خاموش کردن دستگاه‌های خود هستند. عدم رعایت این الزام می‌تواند پیگرد قانونی به‌همراه داشته باشد.
  
  احداث نیروگاه اختصاصی کوچک-مقیاس
  

برخی مزارع بزرگ ماینینگ، اقدام به احداث نیروگاه شخصی می‌کنند تا برق مورد نیاز خود را تولید کنند. این روش هزینه بسیار بالایی دارد و تنها برای پروژه‌های بزرگ به‌صرفه است. علاوه‌بر این، نیروگاه‌های خصوصی نیز باید مجوزهای جداگانه اخذ کنند و سوخت مصرفی آن‌ها شامل یارانه نمی‌شود و نرخ آن صادراتی محاسبه می‌شود.

آیا خرید و فروش ماینر در ایران قانونی است؟

خرید و فروش دستگاه‌های ماینر در ایران قانونی است، اما تنها در صورتی که از مبادی رسمی وارد شده باشند و عوارض گمرکی آن‌ها پرداخت شده باشد. طبق قوانین استخراج رمز ارز در ایران، تمام ماینرها باید در سامانه جامع تجارت ثبت شوند و شناسه یکتای قانونی دریافت کنند. واردات قاچاق یا خرید و فروش دستگاه‌های ثبت‌نشده می‌تواند منجر به توقیف تجهیزات و جریمه‌های سنگین شود. به همین دلیل، فعالان این حوزه باید دقت کنند که دستگاه‌های ماینر خود را از منابع معتبر خریداری کرده و مراحل قانونی ثبت را طی کنند تا دچار مشکل نشوند.

مطلب مرتبط: حواله سوئیفت (SWIFT) چیست؟

هزینه‌های ماینینگ قانونی در ایران؛ آیا مقرون‌به‌صرفه است؟

یکی از دغدغه‌های اصلی فعالان حوزه استخراج رمزارز، هزینه‌های بالای ماینینگ قانونی در ایران است. طبق قوانین استخراج بیت کوین در ایران، تعرفه برق مصرفی برای ماینرها به‌صورت صادراتی محاسبه می‌شود و بسیار بالاتر از تعرفه برق خانگی یا صنعتی است.

علاوه بر هزینه برق، هزینه خرید دستگاه‌های استاندارد، راه‌اندازی زیرساخت‌های فنی و اخذ مجوزها هم به هزینه‌ها اضافه می‌شود. بسیاری از فعالان معتقدند که با تعرفه‌های فعلی، ماینینگ تنها برای پروژه‌های بزرگ و صنعتی مقرون‌به‌صرفه است و استخراج خانگی یا کوچک‌مقیاس توجیه اقتصادی ندارد.

همچنین یکی از چالش‌های مهم، تبدیل درآمد حاصل از استخراج به ریال است که برای فعالان حوزه رمزارز، موضوع مهمی مثل نقد کردن درآمد ارزی را به یک دغدغه جدی تبدیل می‌کند.

مطلب مرتبط:کارمزد حواله ارزی چگونه محاسبه می‌شود؟

تأثیر سیاست‌های شرکت برق بر وضعیت ماینینگ در ایران

مصرف بالای برق در ماینینگ باعث شده شرکت برق و دولت ایران قوانین سختگیرانه‌ای برای کنترل این صنعت وضع کنند. طبق قوانین استخراج بیت کوین در ایران، تعرفه برق ماینرها معادل نرخ صادراتی است و در برخی فصل‌ها مثل تابستان، محدودیت یا قطع برق برای مزارع ماینینگ اجرا می‌شود تا از فشار بر شبکه جلوگیری شود.

برخی فعالان برای دور زدن این هزینه بالا، نیروگاه اختصاصی تأسیس می‌کنند؛ اما این راه‌حل هم پرهزینه است و مجوزهای خاص خود را می‌طلبد. به همین دلیل سیاست‌های شرکت برق تأثیر مستقیمی بر سوددهی ماینینگ دارد و بسیاری را از ادامه فعالیت باز می‌دارد.

تفاوت ماینینگ خانگی و صنعتی از نظر قانونی

ماینینگ خانگی و صنعتی در ایران از نظر قانونی تفاوت‌های مهمی دارند. در ماینینگ صنعتی، افراد یا شرکت‌ها با اخذ مجوز رسمی از وزارت صمت، برق موردنیاز را با تعرفه صادراتی تهیه می‌کنند و فعالیت خود را در مقیاس بزرگ و با دستگاه‌های متعدد انجام می‌دهند.

اما ماینینگ خانگی، حتی در مقیاس کم، بدون مجوز و با استفاده از برق یارانه‌ای، غیرقانونی محسوب می‌شود. طبق قوانین ماینر در ایران، اگر کسی در منزل شخصی خود اقدام به ماینینگ کند و شناسایی شود، با جریمه مالی، ضبط دستگاه‌ها و حتی پیگرد قضایی روبه‌رو خواهد شد.

به همین دلیل، دولت ایران تأکید دارد هر نوع استخراج رمزارز، چه کوچک و چه بزرگ، باید زیر چتر قوانین و مجوزهای رسمی انجام شود.

چالش‌ها و مشکلات فعالان ماینینگ در ایران

فعالان حوزه ماینینگ در ایران با چالش‌های متعددی روبه‌رو هستند. مهم‌ترین چالش، هزینه بسیار بالای برق با تعرفه صادراتی است که سودآوری این صنعت را کاهش می‌دهد. همچنین، تغییرات ناگهانی قوانین یا ممنوعیت‌های فصلی در برخی استان‌ها، ریسک سرمایه‌گذاری را بالا می‌برد.

از طرف دیگر، پیچیدگی‌های اداری و بروکراسی برای اخذ مجوز و ثبت دستگاه‌ها، روند کار را زمان‌بر می‌کند. طبق قوانین استخراج رمز ارز در ایران، حتی اشتباه کوچک در مراحل قانونی می‌تواند به توقیف دستگاه‌ها یا جریمه‌های سنگین منجر شود.

علاوه‌براین، نبود راهکار مشخص برای تبدیل درآمد رمزارزی به ریال و محدودیت‌های بانکی هم دغدغه بزرگی برای فعالان این حوزه است. همه این عوامل باعث شده برخی افراد قید ورود قانونی به این صنعت را بزنند و ریسک فعالیت غیرقانونی را بپذیرند.

آینده ماینینگ در ایران؛ محدودیت یا توسعه؟

صنعت ماینینگ در ایران در یک نقطه حساس ایستاده است. از یک طرف، دولت ایران ماینینگ را به‌عنوان یک صنعت رسمی پذیرفته و در قوانین جایگاه مشخصی برای آن تعریف کرده است. از طرف دیگر، فشار بر شبکه برق کشور، به‌ویژه در فصل تابستان، باعث شده محدودیت‌های جدی برای این صنعت اعمال شود.

فعالان بازار معتقدند اگر تعرفه‌های برق کاهش یابد یا راهکارهای حمایتی جدید ارائه شود، ماینینگ در ایران می‌تواند توسعه پیدا کند و تبدیل به منبع درآمد مهمی برای اقتصاد کشور شود. در غیر این صورت، شرایط دشوار کنونی می‌تواند این صنعت را به سمت رکود یا فعالیت‌های زیرزمینی سوق دهد. همان‌طور که پیش‌بینی‌ها درباره آینده‌ی بیت‌کوین تا سال ۲۰۴۰ نشان می‌دهد، بازار رمزارزها همچنان رو به رشد است و اگر ایران نتواند سهمی از این بازار را به‌دست آورد، فرصت‌های اقتصادی بزرگی را از دست خواهد داد.

جمع‌بندی

به‌طور خلاصه، قوانین ماینر  و استخراج بیت کوین در ایران به‌وضوح نشان می‌دهد که ماینینگ در ایران قانونی است، اما تحت نظارت شدید و قوانین سختگیرانه انجام می‌شود. استخراج رمزارز بدون مجوز یا با استفاده از برق یارانه‌ای غیرقانونی است و تبعاتی مانند ضبط تجهیزات، جریمه‌های سنگین و حتی زندان دارد. با وجود پتانسیل بالای این صنعت، قوانین استخراج رمز ارز در ایران، هزینه‌های بالا و سیاست‌های متغیر باعث شده فعالیت در این حوزه پرریسک باشد. آینده ماینینگ در ایران به تصمیمات دولت و نهادهای مرتبط وابسته است و مشخص نیست مسیر این صنعت به سمت توسعه خواهد رفت یا محدودیت‌های بیشتر.

شما می توانید در صورت نیاز به انجام امور مالی مانند انتقال پول بین ایران و کانادا، پرداخت‌های ارزی یا تبدیل درآمدهای رمزارزی، از خدمات صرافی بیستی استفاده کرد.